Οι θεμελιώδεις αρχές της Stand by art.
- Αναγνωρίζει και ονοματίζει το κάθε είδος τέχνης από τη φόρμα του και το περιεχόμενό του.
Δεν μπερδεύει τους τομείς. Η γλυπτική παραμένει γλυπτική, όπως ακριβώς ορίζει η ίδια η λέξη-έννοια.. Το ίδιο η ζωγραφική, το θέατρο, και κάθε άλλη τέχνη. Αναγνωρίζει επίσης και τις «νεογέννητες» και τις αποδέχεται ισότιμα. Το video, τη performance τη μικροτέχνη (μοριακή τέχνη), την αφήγηση-θέατρο της καθημερινότητας κ.α. χωρίς να τις εμπλέκει με τις κλασικές. Το κάθε είδος τέχνης, και το κάθε κίνημα, το αντιμετωπίζεται ως αυτόνομο και αυτοδύναμο.
- Η Stand by art, προϋποθέτει την «φιλοσοφική απορία», και μάλιστα με διάθεση ανθρωποκεντρική αλλά και φυσιοκρατική. Και μάλιστα, όταν λέμε φιλοσοφική απορία, την εννοούμε στο πλήρες εύρος της έννοιας.
Τίποτα δεν κάνει εν απουσία της. Ένα ερωτηματικό, ένα “γιατί” πλανάται ακατάπαυτα και ορίζει την κάθε πράξη. Το «ένα κι ένα κάνει δύο» δεν είναι πια αποδεκτό αβλεπί, διότι ο Χρόνος και το Ποιόν, δεν είναι γι αυτήν τόσο αγνοήσιμα και παραμελητέα όσο ήταν «χτες».
Υποκλίνεται ο άνθρωπος στην φύση, και λειτουργεί με όση ειλικρίνεια κουράγιο και ικανότητα διαθέτει. Την σέβεται απεριόριστα, και λειτουργεί με γνώμονα την οικονομία της. Συνειδητοποιεί πως τίποτα δεν του ανήκει. Ό,τι υπάρχει, ό,τι έχουμε, ανήκει σε όλες τις γενιές. Και του αύριο, αλλά και του χτες.
Συνεπώς «Ανακύκλωση, Κατανάλωση με Μέτρο, Οικονομία», είναι το διαρκές μέλημά της.
- Εχθρεύεται, την ΑΤΑΞΙΑ, την τσαπατσουλιά.
Δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, αφού «τάξη», «εναρμόνιση», «δημιουργία», «πρόοδος», είναι στόχοι της Stand by art. Ξέρει με βεβαιότητα, πως η τσαπατσουλιά, δεν είναι παρά η πρακτική εφαρμογή της αδιαφορίας για την αισθητική του απέναντι. Οι πράξεις του άτακτου, είναι μια χωρίς έθος (ήθος) συμπεριφορά. Μια αντιδεοντολογική συμπεριφορά. Κολάσιμη επιλήψιμη στυλιτεύσιμη.
Εχθρεύεται, την προχειρότητα, και ΟΛΟ το σόι της. Την επιπολαιότητα, τη σπατάλη την ασκήμια. Την πολεμά γιατί αναγνωρίζει, «διαβάζει» πίσω απ’ αυτήν, τη “μάνα” τους την καταπίεση και την “θειά” τους την βαριεστιμάρα. Μ’ όλες τους είναι σε εμπόλεμη κατάσταση. Τις έχει για σκατόσογο, και είναι.
- Ενοχλείται με τα έργα του «Φαίνεσθαι», και αναζητά τα έργα του «Είναι».
Ξεχωρίζει- ξεκαθαρίζει την τέχνη του τάχατες από την ΤΕΧΝΗ. Δεν εχθρεύεται τον καλλιτέχνη-τεχνίτη που παλεύει από ανάγκη να «βγάλει το ψωμί του», αδιαφορώντας για τα «λάθη» του έργου του, (αυτά τα «λάθη» που ο ίδιος ο καλλιτέχνης βλέπει), αλλά του ζητά απαιτητικά να δεχτεί πως:
το έργο του, και η αληθινή, η Υψηλή τέχνη, δεν έχουν συγγένεια πρώτου βαθμού!
- Κινείται με όραμα τον χώρο του «Εμείς», που προσπαθεί να τον χτίσει με καλά και αγαθά «Εγώ».
…και μπορεί να το κάνει, αποκαλύπτοντας τις Αξίες και τις Αρετές του ανθρώπου, του καθημερινού ανθρώπου, την εν δυνάμει διανόηση και την πνευματικότητά του.
….»Διότι δεν αποκτήσαμε αφ’ εαυτών τις γνώσεις μας. Αλλά ούτε και τις «ευαισθησίες μας. Ακόμα και κείνες τις ελάχιστες που ίσως προσθέσαμε στο σύνολο των όσων υπάρχουν, τις οφείλουμε σε άλλες, πρότερες που αφειδώς μάς προσφέρθηκαν. Δεν είναι ιδιοκτησία μας. Αυθεντία-μεγαλοφυΐα δεν είναι κανείς μας.
Το Know how, που σήμερα πουλιέται κι αγοράζεται, είναι τουλάχιστο προς στηλίτευση, και ίσως-ίσως «cassus beli» «Πάσα τε επιστήμη, χωριζομένη δικαιοσύνης και της άλλης αρετής πανουργία, ου σοφία φαίνεται» (Πλάτων). … «
Η Stand by art, ξεχωρίζει – διαφοροποιείται από το χτες, (που το ονοματίσαμε μεταμοντέρνο), στο σημείο που εισάγεται η Καθαρότητα και η τελειοποίηση της Ποιητικής, Εικαστικής γλώσσας του κάθε έργου.
Λειτουργεί με, ή χωρίς τους νόμους της Αρμονίας, αλλά με αμφισβήτηση (και αυταμφισβήτηση), για τη «λογική σκέψη» του κάθε δημιουργού.
Όταν κάποιο λάθος διαπιστώνεται, απαιτεί την διόρθωσή του αδιαφορώντας για το τίμημα.
Ο καλλιτέχνης της Stand by art λέει “μέσα” του, (πρέπει να λέει “μέσα” του):
«Εγώ θα φύγω. Το έργο θα μείνει. Το έργο είναι πάνω από μένα. Άραγε το κάνω καλά; Μήπως οι επόμενοι θα πρέπει να βρούνε χώρο να συνεχίσουν; Είναι άραγε σωστό να αναζητώ διαρκώς και τόσο επίμονα την καινοτομία; Ή μήπως είναι καλλίτερα να λειτουργώ τελειοποιώντας το προηγούμενο; Μήπως εκείνη η τέχνη της «συνεισφοράς» είναι τελικά η «ΤΕΧΝΗ» ; Εκείνη του Φειδία, και του Λύσιππου, και του Πολύκλειτου, και…(άλλων Ελλήνων) ;»
- Δεν απορρίπτει κανένα έργο απ’ όποιο κίνημα ή περίοδο κι αν προέρχεται.
Αλλά το θέλει καθαρό. Ταυτόλογο και ταυτόσημο στο είδος και το κίνημα της τέχνης που ανήκει.. Οι «κινηματικές σαλάτες” και τα λογής “μαγειρέματα” ας μείνουν προνόμιο της πολιτικής και των πολιτικάντηδων»!!!
Η Τέχνη και αυτοί, ουδεμία σχέση μπορούν μεταξύ τους να έχουν._
Η Stand by art, θέλει να συνάδει το περιεχόμενο με τη φόρμα, και με τον δημιουργό.
Σα να είναι δημιουργός και έργο ένα σύνολο. Μια στάση ζωής
Όχι με ακαδημαϊκό εξουσιαστικό έλεγχο, αλλά με ελευθερία.
Ωστόσο απαιτεί να έχει απαντηθεί (από τον δημιουργό) το κάθε «γιατί» που βρίσκεται πίσω από το έργο. Η απάντηση: «Το έκανα έτσι, γιατί έτσι μ’ αρέσει», δεν ικανοποιεί, δεν συγκινεί πια. Είναι αντιδεοντολογικό γι αυτήν. Είναι αναξιοπρεπές γι αυτήν.
(Διδακτικά δε, είναι και επιλήψιμο, και όλοι παραμένουμε μαθητές.)
Μεγάλη παρένθεση:[Διαισθάνεται κανείς μέσα σε μια τέτοια απάντηση, δηλ το “δεν ξέρω”, εκτός από το ότι απαξιώνει ο απαντών εκείνον που ρωτά, (διαισθάνεται λέω) ΚΑΙ την άγνοια εκείνου που απαντά.
Την άγνοια του «καλλιτέχνη», ή ίσως, την έντεχνη καλλιέργεια ενός μύθου, που βολεύει περισσότερο το Art Marketing, και όχι την πρόοδο κάποιας πνευματικότητας, κάποιου Ουμανισμού.
Ας ξυπνήσουμε κάποιους. Ας μάθουν πως βαρεθήκαμε το «Εγώ» τους και το «Έτσι μ’ αρέσει» τους. Οφείλουν να απαντούν. Τώρα περάσαμε στην εποχή του «Εμείς»].
- Αναζητά τον έλεγχο του συναισθήματος.
Ξεχωρίζει – διαφοροποιείται ως προς το συναίσθημα, διότι δεν αποδέχεται τις συναισθηματικές εξάρσεις και υστερίες.
Αυτά τα αφήνει στο Μπα-ρο-κοκό και τους θαυμαστές του, να τα μοιραστούν με τους Ρομαντικούς και τον Ρομαντισμό.
Η Stand by art, προσπαθεί να καθυποτάξει το συναίσθημα στην πάντα δυνατή και ακμαία «Λογική». (και το επιχειρεί αναζητώντας το «μέτρο» του. (ένταση του συναισθήματος ). Αναζητά τη χαρά της ζωής, αδιαφορώντας για το «Πρέπει» των εξουσιαστικών, συντηρητικών (κατά κανόνα) αντιλήψεων.
Προηγείται η ανθρωπότητα, έπεται το άτομο, αλλά χωρίς να χάνει την αξία του. Την αξιοπρέπειά του. Και βεβαίως η αξιοπρέπεια του ατόμου δεν ορίζεται από τις εξουσίες, αλλά από την έμφυτη στον καθ’ ένα μας Ουμανιστική του προδιάθεση και αντίληψη.
Οργανώνει το έργο της με έλεγχο του συναισθήματος,
αναγνωρίζοντας, πως στη ζωή χρησιμοποιούνται κιβδηλοποιημένες λέξεις-έννοιες.
Λέξεις που αποκτούν αξία μόνο αν συνοδεύονται από αντίστοιχες πράξεις. (π.χ. Το Ευχαριστώ, το Μπράβο, το Συγνώμη, η Αγάπη, το Δώρο, η Αμεροληψία η Δημοκρατία, κ.α.). Δέχεται την Ζωή, της λέει καλώς ήρθες. Δέχεται τον Θάνατο, του λέει καλώς ήρθες. Δέχεται και το καλό και το κακό. Όχι επειδή τον προτρέπει μια Θρησκευτική καλοσύνη, αλλά από έναν έμφυτο Πνευματικό Συμπαντικό Ουμανισμό.
Επιδιώκει την εντατικοποίηση του συναισθήματος, με ορθολογικό έλεγχο.
Συνήθως μέσα από την επιμέλεια της λεπτομέρειας.
Δημιουργεί ένα, δυο, σημεία οπτικής επικέντρωσης για να σου πει: «Δεν έχασα το μεράκι μου ακόμα. Είμαι ζωντανή τέχνη. Ό,τι πραγματώνω, ό,τι φτιάχνω, το φτιάχνω σαν να ‘τανε για τον δικό μου τον προσωπικό χώρο. Τόση φροντίδα, τόσο μεράκι. Ούτε μια στάλα λιγότερο.
Αν δεν καταλαβαίνεις το έργο, εγώ ο δημιουργός θα σου εξηγήσω. Αν και πάλι δεν το καταλάβεις θα στο ξαναπώ και μ’ άλλα λόγια. Κι αν τρίτη δεν το καταλάβεις, ε τότε δεν πειράζει. Κοίτα το και απόλαυσέ το. Εγώ όμως ξέρω το «αγαθό μυστικό» του, το ελάχιστο, και… Αρκεί.»
Η Stand by art, ιδωμένη από «μακριά», μοιάζει με το Rock. Δεν είναι όμως.
Διαφέρει στην αντίληψη την φιλοσοφική. Ενώ το Rock κινείται στενά ανθρωποκεντρικά, η Stand by art, κινείται σφαιρικά, ανθρωποσυμπαντικά, Δημοκρίτεια.
Δεν «αγαπά» την φύση∙ την σέβεται. Επιχειρεί την αναγνώρισή της με την επιστήμη (την έρευνα και το πείραμα), και όχι με στάση παθητική αδιάφορη στα όσα συμβαίνουν. «Απορεί» και ψάχνει.
Στη Stand by art, θέλουμε ό,τι πραγματώνεται, να προκύπτει επειδή το προσπαθήσαμε, και όχι γιατί έτυχε. Ωστόσο το «τυχαίο» δεν το πετάμε. Το ερμηνεύουμε. Σαν να θέλαμε να το πετύχουμε.
Όταν και αν χρειαστεί να μιλήσουμε και επειδή τα πιστεύουμε λέμε:
- Σχεδίασε. Αλλά ούτε μια γραμμή πάρα πάνω απ’ όσο χρειάζεται. Ούτε μια γραμμή πάρα κάτω απ’ όσο χρειάζεται.
- Δεν υπάρχουν κακοί μαθητές, υπάρχουν πρώτιστα κακοί δάσκαλοι, φτωχοί κηδεμόνες, και ΚΥΡΙΩΣ ανεπαρκής πολιτεία.
- Ας χωρέσει επιτέλους το «δεν ξέρω» στο στόμα των καθηγητών, των πολιτικών, των δημοσιογράφων, των παπάδων. Ας εμπνεύσουν σεβασμό και εκτίμηση. Αυθεντίες δεν υπάρχουν. Όλα προς αναθεώρηση. Όλα
- Δεν ανήκουν τα παιδιά στους γονείς, αλλά οι γονείς στα παιδιά. Και οφείλουμε πριν τα παιδαγωγήσουμε ως γονείς, να είμαστε εμείς ήδη «σωστοί».=================================
(!) Και δυο λόγια σε ύφος διδασκαλικό -επιτρέψτε μου:
Μην μαλώνετε τα παιδιά όταν ψεύδονται. Το ψέμα είναι παιδί της φαντασίας. Το ίδιο και η τέχνη. Μάθετέ τα όμως να στρέφουν αλλού την δυναμική της Φαντασίας τους. Κάντε το ψέμα τους ευγενική επινόηση.
Μην μαλώνετε τα παιδιά όταν κλέβουν. Κάθε κλοπή είναι μια σαφής πολιτική πράξη. Τους «μεγάλους» μαλώστε. Κατάντησαν, καταντήσαμε είδος κλεπτομανών. Άρρωστοι!
- Μην ακούτε ότι δεν μπορούμε να καλυτερέψουμε τον κόσμο. Μπορούμε. Ξεκινώντας από τον «ασήμαντο» δικό μας μικρόκοσμο, ο κόσμος γίνεται καλύτερος.
- Όποιος θέλει κοινωνία «αγγέλων» χτίζει «παραδείσους».
- Στην Τέχνη δεν χωρά η πίκρα της θυσίας. Θυσία, θύτης, θύμα, είναι έννοιες που τις βάλαμε στη φυλακή. Είναι έννοιες σχεδόν ασήμαντες. Σημαντικό είναι μόνο το Δημιουργείν.
- Αν θέλετε να αισθανθείτε Άνθρωποι δείτε τον κόσμο σαν θεοί. Τα πάντα είναι εφικτά.
- Και μια και δυο και εκατόν δυο προσπάθειες για να κάνουμε το καλό έργο.. Αυτό είναι.. Με καθαρή σκέψη. Διαυγή. Σαν το Αττικό φως. Το αμείλικτο.
- Μην δουλέψεις. Να εργάζεσαι όμως. Ασταμάτητα. Κι αν χρειαστεί να δουλέψεις, δούλεψε με το Χώμα, το Νερό, τη Φωτιά, τον Αέρα. Να ροζιάζουνε οι παλάμες. Να κοιμάσαι από κούραση.
- Ξεκολλήστε από τις αλυσίδες των δογματικών αντιλήψεων. Εκείνων που σου υπόσχονται ελευθερία, αλλά όση «επιτρέπεται»!
- Μην αφήσετε κανένα δόγμα και …ισμό να σας δεσμεύσει.
- Η αληθινή ελευθερία βρίσκεται εκεί που η δική σου αδέσμευτη σκέψη την αναγνωρίζει.
- Δείτε τον κόσμο σας και ξαναφτιάξτε τον απ’ την αρχή. Είναι πιο ρεαλιστικό να αγωνίζεσαι για το ακατόρθωτο. Έτσι προοδεύσαμε
- Πάντοτε η Τέχνη στηρίχτηκε στη μαστοριά, την παράδοση, και τη φιλοσοφική αναζήτηση, και ξεκίνησε από ανάγκη του ανθρώπου.
Τέλος, η Τέχνη του Stand by ή Τέχνη της Εγρήγορσης, δεν δέχεται το ερώτημα: «Ποια είναι η καλλίτερη τέχνη». Έχει την βεβαιότητα ότι στην τέχνη δεν υπάρχουν τομείς καλύτεροι και χειρότεροι. Γιατί για την Stand by art, όλα έχουν αξία μέσα από την άποψη Η Ζωή είναι που πρέπει να ιδωθεί σαν Τέχνη, διότι όντως
“Ζωή και Τέχνη είναι έννοιες αλληλένδετες”.
Το ξέρουμε πια καλά. Ότι, από τότε που ο άνθρωπος σηκώνεται στα δυό του πόδια, από τότε που αποκτά το πιο μεγαλειώδες απ’ όλα τα εργαλεία, τα Χέρια του, κάνει τέχνη. Χτίζει τον εαυτό του, με ή χωρίς Θεό. Ή (ακόμα καλλίτερα) χτίζει τον εαυτό του, και χτίζει και Θεό.
Δεν απορρίπτουμε τίποτα. Ούτε φόρμα ούτε περιεχόμενο ούτε οπτικές Έχουμε εκείνα των περασμένων χρόνων. Απεναντίας. Τα δεχόμαστε και τα πάμε λίγο πιο πέρα, όσο μπορεί ο καθένας μας.
Και Τέχνη συνεισφοράς είναι η Τέχνη μας.
Γιατί ναι μεν ο «κόσμος δεν αλλάζει, και πάντα ο ίδιος είναι», αλλά ο ίδιος κανόνας ισχύει και για την πορεία του. Και πορεία σημαίνει το να αλλάζει διαρκώς. Αλλάζει διαρκώς είτε το θέλουμε είτε όχι. Δείτε, και σήμερα λέμε πως οι νέοι αυθαδιάζουν, αλλά και στην εποχή του Θέογνη έλεγαν το ίδιο. Άρα…..
Με τον νου Stand by ξεκαθαρίζουν οι έννοιες. Βρισκόμαστε σε εγρήγορση, είμαστε Stand by για προσεκτικότερη επιλογή φόρμας και περιεχόμενου. Stand by και για την θεματολογία. Η θολούρα να κάθεται στον πάτο και να γίνεται λάσπη. Γι αυτό, αν σήμερα θυμώνω με κάτι πιο πολύ, αν στηλιτεύω κάτι, είναι τα έργα και τα λόγια εκείνων που ανακατεύουν τα νερά. Που θολώνουν -οι ίδιοι θολωμένοι- τα πράματα.
Των «ες αεί ξερόλων». Των σπουδαίων, των σοβαρών, που έλεγα στην αρχή και που ίσως ν’ ανήκω και γω (Θεός φυλάξοι).
Θυμώνουμε με τα λόγια και τα έργα εκείνων που βρέθηκαν σε θέσεις ισχύος, όχι αξιοκρατικά, αλλά από καλό timing, ή, από καλή μεθόδευση και επιμένουν να μας πείσουν πως «Ναι έτσι είναι καλά» ενώ εμείς, οι υπόλοιποι δεν το βλέπουμε.
Η ευθύνη λοιπόν, του έργου και της τέχνης του Σήμερα, δεν είναι συλλογική που βαραίνει λιγάκι τον καθένα μας. Είναι ευθύνη προσωπική, κι ανάλογη με το ειδικό βάρος του κάθε καλλιτέχνη, μα και του κάθε αποδέκτη (θεατή, ακροατή, κ.α.). Είναι η ευθύνη για την τέχνη της Ζωής. Της Υπέρτατης Τέχνης.
κώστας Βρυττιάς – Γλύπτης.
